uyku
Per, 06/24/2021 - 13:38 tarihinde admin tarafından gönderildi

 

Uyku yalnızca bir dinlenme aracı değildir. Uyku, beyin başta olmak üzere tüm organların sağlıklı olabilmesi için şarttır. Uyku sırasında stres hormonları azalırken büyüme hormonu salınımı artar. Bu sayede uyku sırasında vücut kendini onarır, yeniden yapılandırır, protein sentezi artar ve vücut kendini yeni güne hazırlar.

Uyku zamanı çocuklar için çok daha büyük bir öneme sahiptir. Düzenli uyku düzeni olan bir çocuğun gelişimi, düzensiz uyuyan çocuktan çok daha fazla olacaktır çünkü çocuk uyku sırasında büyümektedir. Düzenli uyku düzeni olan çocuk daha hızlı büyüyecek ve sağlıklı olacaktır. Çocuk ne kadar küçükse uyku ihtiyacı da o kadar fazladır. ABD Ulusal Uyku Vakfı’nın yayınladığı makaleye göre her yaş çocuğun uyuması gereken ideal süreler vardır:

Yeni Doğanlar için: 14-17 saat

Bebekler (4-11 ay): 12-15 saat

1-2 Yaş: 11-12 saat

3-5 Yaş: 10-13 saat

6-13 Yaş: 9-11 saattir. Bunun dışında gündüz uykusu da gece uykusu kadar önemlidir. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki gündüz uykusu uyuyan çocuğun büyüme ve gelişmesi daha sağlıklı bir hale geliyor. Altı aylık bebeklerin gündüzleri sabah, öğlen, öğleden sonra olmak üzere iki ya da üç kez birer saat uyuması normaldir. 18. aydan itibaren ise, günde bir kere uyumak çocuklar için yeterlidir. Çocuklarda öğle uykusu alışkanlığı üç veya dört yaşına kadar devam etmelidir. Öğle uykusu için, kış aylarında 13.30'un, yaz aylarında ise 14.30'un geçilmemesi gereklidir. Tabi ki uykunun süresi kadar, düzenli olması da çok önemlidir. Her gün aynı saat aralıklarında uyumak, özellikle geceleri, yani karanlıkta uyumak, uyku hormonu olan melatoninin, daha iyi salgılanmasını sağlar ve çocuğun daha hızlı büyümesini sağlar. Bunun yanı sıra düzenli uyku çocuk için daha iyi ve daha gelişmiş bir hafıza olanağı sağlar.

Aynı zamanda uyku düzeni oluşturabilmek için beslenme de çok önemlidir. Sabah 07.00 ve akşam 19:00 çocuğun günlük gıda ihtiyacını karşılamak için en ideal saatlerdir. Bu saatlerde gıda ihtiyaçlarını karşılayan bir çocuk gece uykusunda çok daha rahat, kesintisiz ve sağlıklı bir uyku geçirir.

Bu konu hakkında yapılan araştırmalar gösteriyor ki çocuğun sağlıklı bir uyku uyuyabilmesi için ideal saat 22:00 dan önce olmalıdır. Bu saatten sonra uyuyan çocuklar çoğu zaman uykularını tam alamadıkları için sabahları agresif tavırlar içinde olabiliyor ya da öfke patlamaları gösterebiliyor.

Aile yanında yatma konusunda çocuğun ilk 1 yıllık hayatında annesinin sevgisine, yakınlığına ihtiyacı vardır. Bu dönemde çocuğunuzun ulaşabileceği en yakın yerde olmanız çocuğun sevgi ve yakınlık gereksinimlerini giderir. İşte tüm bu nedenlerle ve ayrıca çocuğunuzun uyku uyanıklık alışkanlığı, beslenme alışkanlığının oluşturulması ve sizin buna uyum sağlamayı öğrenebilmeniz için, bebeğinizin özellikle ilk bir yılında, birlikte yatmanıza ihtiyacı vardır. İlk 1 yıldan sonra çocuk artık kendi başına odasında yatabilir.

PEKİ DÜZENLİ BİR UYKU İÇİN AİLELER NE YAPMALI?

  • Uyku öncesi çocuğunuzu karanlık ve sakin uyku ortamına götürdüğünüz zaman 10-15 dakika ninni söylemek, kitap okumak, masaj yapmak, rahatlatıcı bir müzik dinletmek, banyo yaptırmak gibi aktiviteler yapmak. Uyku saatinde aynı aktiviteler aynı sırada uygulanmalıdır ki çocuk bu uyku düzenine alışabilsin. Eğer çocuğunuzun karanlıktan korkuyorsa gece lambasından faydalanabilirsiniz.
  • Uyku arkadaşı edinmek çoğu zaman çocukların yalnız olmadığını ve güvenli bir uyku geçirmeleri için sağlıklı bir yöntemdir. Uyku arkadaşı en çok sevdiği oyuncağı olabilir. 
  • Uyku saati alışkanlık haline getirilmelidir. Eğer uyku saati 22:00 da ise kesinlikle o saatte uyutulmalıdır ki çocuğun sağlıklı uyku düzeni bozulmasın.
  • Çok gecikmeden çocuğa kendi kendine uykuya dalabilme becerisi öğretilmeli.  Uykuya dalma becerisi çocuğun kendi kendine uyuyabilmesidir. Eğer her uyandığında emzirir ya da sallarsanız, uykunun bu hafif kısmını kendi kendine uyanmadan atlatmayı öğrenemiyor. Her zaman geri uyumak için emzirilmeye ya da sallanmaya ihtiyaç duyuyor yani ebeveyne bağımlı bir hale geliyor.
  • 1 yaşından sonra odaları ayırmak sağlıklı bir süreç olacaktır. Eğer çocuğunuz çok ağlarsa veya ayrılmak istemezse uyuyana kadar onun yanında kalabilir ya da odasına kadar eşlik edebilirsiniz. Uykuya daldığında odadan çıkabilirsiniz.
  • Çocuğa uyku düzeni kazandırma sürecinde sakin, olumlu ve yapıcı olmaya çalışın. Cezaymış gibi olumsuz bir tavırla yaklaşmayın.
  •  Çocuğunuzun ihtiyaçlarını göz ardı etmeyin.  Özellikle birlikte bir plan yaptığınızda örneğin hep birlikte televizyon izlemek ya da bir oyun oynamak. Bu gibi durumlarda çocuğunuzun sizden ayrılmak istememesi son derece normal çünkü hiçbir çocuk ebeveyninden ayrılıp özellikle siz içerde birlikte vakit geçirirken uyumak istemez. Çocuk uyumak istemediğinde çocuğu zorlamak yerine saygı duyulmalıdır.