Bulimia Nervoza Nedir?
Bulimia Nervoza, ciddi ve hayati tehlikelere yol açabilecek bir yeme bozukluğudur. Kusma hastalığı olarak da bilinen bu hastalıkta birey yeme isteğini kontrol edemez ve gizli şekilde, aşırı miktarda, kendini durduramadan yemek yer. Sonrasında ise kilo alma korkusu sebebiyle sağlıksız yöntemlere başvurarak vücuttan atmaya çalışırlar. İdrar söktürücü ilaçlar, bağırsak uyarıcı ilaçlar, aşırı egzersiz ve kişinin kendini kusturması bu yöntemlerden bazılarıdır.
Diğer yeme hastalıklarıyla çok karıştırılır. Anoreksiya, besin tüketiminin azalması veya düzensiz yemek yeme, aşırı zayıf olma takıntısı ve kilo alma korkusu, olabildiğince düşük kalorili besin tüketme, düzenli kilo kaybı gibi özellikler gösterir.Bulimia ise aşırı yemek yeme, kendini kusturma ya da diğer yöntemlerle vücuttan bu besinlerin çıkarılmasıdır.
Bulimia hastalarında görülen bir döngü vardır. Sıkı diyet yaparlar, sağlıklı beslenip düzenli egzersizlerini yaparlar, fakat gerginlik ve aşerme sebebiyle kontrollerini kaybedip aşırı yemeye başlarlar. Çok kısa sürede yüksek kalorili besinler tüketirler. Sonra ise kusmaya çalış, uzun süre besin almama, ilaçlarla yediklerini çıkarma aşamasına geçerler. Bu yaptıkları nedeniyle kendinden utanma, aynadaki görüntüden iğrenme ve yine sıkı diyete girme diye bir döngüye girerler.
Kimlerde Görülür?
Bilimsel araştırmalara göre kesin nedenleri henüz belirlenmemiştir.
Hastalığa neden olan faktörler;
- Genetik; ailede yeme bozukluklarına yatkınlık
- Zorbalığa uğrama
- İstismar
- Hormonlar
- Stres ve travma, depresyon
- Kültürel faktörler
- Çocuklukta obezite ve aşırı kaygı, kendine güvensizlik
- Zihinsel sağlık problemleri
Erkeklere oranla kadınlarda bulimia görülmesi daha yüksektir. Sıklıkla ergenliğin sonu, yetişkinliğin başında ortaya çıkar.
Belirtileri
Bulimia hastaları genellikle normal veya hafif kilolu kişilerdir. Bu sebeple hastalığın semptomlarını fark etmek zordur hatta kişi belirtileri gizlemeye çalışır. Temel iki belirtisi; aşırı yeme ve sonrasındaki çıkarma eylemidir.
- Yiyeceklere saplantı, ciddi bir bütçe ayırma
- Yemek yeme sonrası ortadan kaybolma (çıkarma eylemi)
- Ağır egzersiz rutinleri
- Aç kalma
- Kendini sosyal yaşamdan soyutlama
- Depresyon ve anksiyete
- Gerçeği yansıtmayan beden algısı
- Konsantrasyon güçlüğü, uyku bozukluğu
Fiziksel Sonuçları
Kadınlarda adet düzensizliği, adet yokluğu, kusma nedenli vücuttaki su-tuz-mineral düzensizliği ve eksikliği, kalp ritminde bozukluk, mide delinmesi, yemek borusu yırtılması, bağırsak rahatsızlıkları, diş hastalıkları, dehidrasyon ve böbrek yetmezliği, saç dökülmesi gibi sonuçlar görülür.
Tanı ve Tedavisi
Doğru tanı koymak için özel bir test ya da yöntem yoktur. Öncelikle doktor muayenesi gerçekleşir. Hastanın vücut kitle indeksi, kan değerleri, hormon düzeyleri, EKG, idrar testi, böbrek ve tiroid anormalliği testi, kemik sayımı gibi testler uygulanabilir.
Tedavi için psikolog, psikiyatrist ve beslenme uzmanı eşliğinde psikoterapi ve ilaç tedavisi oluşturulur. Bilişsel davranışçı terapi ve ya diyalektik davranışçı terapi ile kişinin olumsuz duygu ve düşünceleri durdurmaya çalışılır. Beslenme uzmanı eşliğinde kişiye gıda maddeleri ve beslenme eğitimi verilir. Ciddi ve hayati tehlike yaratan durumlarda ise kişi hastanede tedavi görür.
Stajyer Psikolog Öykü TUFANYAZICI
Kaynakça
Arıkan, K. (Şubat 5, 2019). Bulimia Nervoza. Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Kemal Arıkan. https://www.kemalarikan.com/bulimia-nervoza.html
Acıbadem Web ve Tıbbi Yayın Kurulu. (2020). Bulimia Nervoza. Acıbadem Sağlık Grubu. https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/bulimia-nervoza/
Öztepe Yavaşcı, E. (Ekim 14, 2020). Bulimia Nervoza Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? Medicana Hastaneler Grubu.
https://www.medicana.com.tr/saglik-rehberi-detay/10500/bulimia-nervoza-nedir-ve-nasil-tedavi-edilir
Ünveren, G. (2020 ). Bulimia Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? Grup Florence Nightingale Hastaneleri. https://www.florence.com.tr/bulimia-nervoza