Sosyal Fobi Nedir?
Zaman zaman topluluk karşısında konuşmaya çekiniriz. İstediğim gibi konuşamazsam, rezil olursam gibi tedirginlikler yaşayabiliriz. Bu bizi harekete geçirir ve motivasyonumuzu arttırarak daha çok çalışmamıza neden olabilir. Ancak sosyal fobisi olan kişiler diğer insanlar tarafından garip karşılanmaktan, gülünç duruma düşmekten, utanç verici bir şey yapmaktan çekinirler. Aynı zamanda bu davranışlarının belli olmasından son derece korku duyarlar. Sosyal fobi genellikle çocukluk ve ergenlik döneminde ortaya çıkar. Sosyal fobisi olan kişiler başka insanlar tarafından içe dönük, sessiz, mesafeli, ilgisiz olarak nitelendirilirler.
Sosyal Fobi Belirtileri
Sosyal fobi yaşayan bireyler korktukları bir durum ile karşılaştıklarında fizyolojik olarak tepki vermeye başlarlar. Bunlar; yüz kızarması, kalp çarpıntılarının hızlı olması, nefes darlığı, ağız kuruluğu, mide ve bağırsak sistemlerinde sorunlardır. Kişiler bu bedensel tepkileri yaşarken yetersizim, değersizim, hiçbir şeyi beceremiyorum gibi düşünceleri aklından geçirirler. Hem düşüncelerin hem de bedensel tepkilerin sonucunda ise korkulan ortama girmeme, bireylerle göz temasından kaçınma gibi davranışları görülür.
Sosyal Fobi Nedenleri
Sosyal fobinin oluşmasında birçok neden etkilidir. Bunlardan biri genetik yatkınlıktır. Eğer aile öyküsünde herhangi biri sosyal fobiye sahipse diğer kişilerde de ortaya çıkma olasılığı yüksektir. Ayrıca beyinde bulunan amigdalanın fazla aktif olması da fobiyi tetikleyen bir unsurdur. Genetik faktörlerin yanı sıra ebeveyn tutumları, kişilik özellikleri, çevredeki diğer kişiler ile yaşanan olumsuz tecrübeler sosyal fobi oluşmasında etkilidir.
Sosyal Fobi Tedavisi
Araştırmalara bakıldığında bilişsel davranışçı terapinin sosyal fobi tedavisi üzerinde oldukça etkili olduğunu görülmüştür. Burada ruh sağlığı uzmanı bireyleri korkuları ile yüzleştirir, kaygılarının nedenlerini araştırır. Bilişsel davranışçı terapinin yanı sırada sosyal beceri eğitimi de sıklıkla kullanılmaktadır. Antidepresan ilaçlar da sosyal fobi tedavisinde kullanılabilir. Ancak bu ilaçlar mutlaka psikiyatrist kontrolünde başlanmalı ve bırakılmalıdır. Tedavinin türü danışanlara göre değişiklik göstermektedir.
Kaynakça
“Sosyal Fobi”. Bölümlerimiz/Çocuk ve Ergen Aile Bölümü/Sosyal Fobi. Madalyon Psikiyatri Merkezi t. y. Web. 21.10.20.
Weymann, Nina. “Sosyal Fobi”. Ruhsal Sağlık/Bilgiler/Sosyal Fobi. Psychenet. 14.12.2017. Web. 21.10.20.
Çilingir, Sena. “Sosyal Fobi Nedir?”. Sosyal-Fobi. Medicalpark. 23.06.20. Web. 21.10.20
“Sosyal Fobi”. Halka-Yönelik/Sosyal Fobi. Türkiye Psikiyatri Derneği t.y. Web. 21.10.20
EBRU GÖÇ
Stajyer Psikolojik Danışman