Çocuğum Bilgisayar Oyunları Oynamak İstiyor, Nasıl Yaklaşmalıyım, Hangi Oyunlar Onun İçin Uygun Olur?
Çocukların küçük yaştan beri kendilerini ifade etme biçimleri oyunlar aracılığıyla olmuştur. İş birliği içinde oynanan oyunlar, rekabet içeren oyunlar, evcilik oyunları, rol yapma oyunları gibi birçok oyun okul öncesi ve ilkokul döneminde çocukların oynadıkları oyunlar arasında yer almaktadır. Çocuklar büyüdükçe ve akranlarıyla birlikte vakit geçirmeye başladıkça artık yavaş yavaş fiziksel oyunlar, yerini bilgisayar üzerinde oynanan oyunlara bırakmaktadır. Dışarıdan bakıldığında çocukların bilgisayarda oyun oynadığı sürece evde olması, göz önünde bulunması ebeveynler için rahatlatıcı olduğu düşünülebilir. Lakin bilgisayarda oyun oynamanın ve bilgisayar oyunlarının ne tür dezavantajları olduğunu bilmekte fayda vardır. Mesela, uzun süre bilgisayar başında oturmak duruş bozukluklarına, obeziteye ve göz yorgunluğuna neden olabilir. Ebeveynler bu tür sorunları önlemek için çeşitli adımlar atabilirler. Örneğin, çocuğun oyun süresini sınırlamak, düzenli aralar vermesini sağlamak ve günlük oyun süresini belirlemek faydalı olabilir.
Bilgisayarda vakit geçirme süresini ayarladıktan sonra konu, bilgisayar oyunlarının temalarına ve çeşitliliğine geliyor. İnternet ortamında birbirinden farklı, farklı yaş gruplarına ve tarzlara hitap eden birçok oyun bulunuyor. Hangisinin çocuğunuzun yaş grubu ve gelişimi için uygun olduğunu seçmek zor olabilir. Ayrıca, bazı oyunlar şiddet, cinsellik veya kötü dil içerebilir, bu da çocukların duygusal ve sosyal gelişimini olumsuz etkileyebilir. Öncelikle okul öncesi ve ilkokul çağındaki çocukların ekranda geçirdikleri vakti olabildiğince düşük tutmamız ve bu sürede de ebeveyn gözetiminin yapılması oldukça önemlidir çünkü, internet ortamında, sosyal medyada, oyunlarda ve reklamlarda çok fazla çocuklara uygun olmayan içerikler olabilmektedir.
- Ortaokul çağındaki çocuklar için strateji ve problem çözme becerilerini geliştiren oyunlar, çok oyunculu platformlar veya işbirliğine dayalı oyunlar daha uygun olabilir. Bu oyunlardan biri de Minecraft’tır. Oyun kendi içerisinde farklı oynanış tarzları barındırsa da çocukların hayal gücünü geliştirebileceği, dilerse arkadaşlarıyla dilerse de tek başına stratejiler geliştirebileceği, hayal gücünü kullanabilmelerini sağlayan bir oynanışa sahiptir. Minecraft evreninde Steve isimli bir karakterin içinde bulunduğu oyun evreninde evler kurabiliyor, madencilik yapabiliyor ya da oyunun içerisinde yer alan köylülerle iletişime geçebiliyor.
- World of Goo isimli diğer oyun ise çocukların hem telefondan hem de bilgisayarından oynayabileceği, yapışkan topları birleştirerek köprüler kurmaya ve böylelikle bir yerden bir yere geçmeye çalıştığı bir oyun. Oyunun çizgi filmi andıran tasarımı ve eğlenceli müzikleri, oyunu çocuklara uygun bir biçilmiş kaftan haline getiriyor. Planlama, strateji oluşturma anlamında yardımcı bir oyun olarak ele alınabilir.
- Futbolu seven çocuklar için de diğer oyun önerimiz Rocket League. Bu oyun ise, oyuncuların çok sayıda sahada goller ve kurtarışlar yapmalarını sağlıyor ve bunu ilginç bir konsept olan arabalar ile yapıyor. Oyunu dilerseniz tek kişi dilerseniz arkadaşlarınızla çevrimiçi maç yaparak oynayabiliyorsunuz.
- Rekabete dayalı oyunlarda son zamanlarda oldukça popüler oyunlardan biri de Fall Guys: Ultimate Knockout. Eskiden televizyonlarda izlediğimiz Wipe Out yarışması tarzı bir parkurda, diğer oyuncularla birlikte bir yarış içinde olduğumuz ve hayatta kalmaya çalıştığımız bir oyun olarak tarif edebiliriz. Ani çıkan durumlara karşı tepki verme, dikkat etme, strateji oluşturma gibi konularda destek sağlayabileceği düşünülmektedir.
- Human: Fall Flat, etrafınızdaki nesneleri fizik kurallarına göre kullanarak bölümleri tamamlamanız gereken eğlenceli bir oyun. Çoklu oyuncu desteği ile ailecek birlikte oynayabilir ve eğlenceli vakitler geçirebilirsiniz. Oyunun amacı sadece bulmaca çözmek değil, aynı zamanda diğer oyuncularla da etkileşimde bulunarak keyifli bir deneyim yaşamaktır.
Burada yapmış olduğumuz oyun önerilerini ebeveynler olarak öncelikle sizler inceleyerek ardından çocuklarınıza sunabilirsiniz. Ancak unutulmamalıdır ki, online oynanan her türlü oyunda, çocuklarımız farklı kişiler ile karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle ebeveyn gözetiminin aktif olması, kimlerle konuştuğunu izlemek ve takip etmek büyük önem taşımaktadır. Önerdiğimiz oyunlar arasında çevrimiçi olan oyunlarda bu etmeni de göz ardı etmemeniz sağlıklı olacaktır.
Psikolog Uğur KİN.