Özgül Öğrenme Güçlüğü
Zekâsı normal ya da normalin üstünde olan bireylerin, standart testlerde yaş, zekâ düzeyi ve aldığı eğitim göz önüne alındığında okuma, yazılı anlatım ve matematik becerisinin beklenenin önemli ölçünün altında olması özgül öğrenme bozukluğu olarak tanımlanır. Bir başka deyişle bu durum bireylerin gerçek potansiyelleri ve başarıları arasında fark görülen durumları ifade eder. Öğrenme bozukluğu çocuğun doğumuyla başlayan gelişimsel bir sorundur. Birey, bu alanlarda yaşadıkları zorlukların yanında kişisel, sosyal ve duygusal sorunlar da yaşayabilir. Tanı okul yılları sırasında konsa da okul öncesi dönemde de birtakım belirtiler gözlemlenebilmektedir.
Erken dönem belirtileri:
- Dil gelişiminde gecikme
- Sözcük karıştırma
- Harf-ses ilişkisini öğrenmede güçlük gibi dil alanı belirtileri
- Düğme ilikleme, makas kullanma, geometrik şekilleri çizmede güçlük, ayakkabı bağlamada güçlük gibi motor beceri alanındaki belirtiler
Özgül öğrenme güçlüğünün genel belirtileri nelerdir?
- Normal ya da normalin üzerinde zekâ düzeylerine sahiptirler.
- Dikkatleri kolay dağılır.
- Kendini ifade etmede güçlük yaşarlar.
- Organizasyon sorunları (zamanı iyi kullanamama, dağınık olma) yaşarlar.
- Yön bulmakta, sağ-sol ayırt etmede, mesafe ve ölçümlerde zorluk yaşarlar.
- Zamanı öğrenmekte güçlük çeker, karıştırırlar.
- Sosyal-duygusal alanda sorunlar (düşünmeden davranma, öfke nöbetleri geçirme, yaşıtlarının altında sosyal rekabet duygusu, iletişim bozuklukları) yaşarlar.
- Akademik becerilerinde çeşitli zorluk (okuma sorunları, yazılı anlatım bozuklukları, matematikte güçlükler) çekerler.
- İşitsel algılarında güçlük (sesleri hatırlama, duyduğu kelimeleri anlama-ayırt etme, benzer sesleri karıştırma gibi) görülür.
Aileler ne yapmalıdır?
- Diğer tüm rahatsızlıklarda olduğu gibi erken tanı hem iyileşme süreci hem de ileride oluşabilecek psikolojik etkilerin önüne geçebilmek adına önem taşımaktadır. Çocuğunuzda yukarıdaki belirtileri görmeniz durumunda bir uzmana başvurmakta fayda vardır.
- Çocuğunuzun yaşadığı rahatsızlık hakkında bilgi edinmek; onun gözünden bakabilmek ve onun yaşadığı zorlukları anlayabilmenin ilk adımıdır.
- Unutulmamalıdır ki çocuğunuzun yaşadığı bu problemler onların zekasından kaynaklı değildir. Bu çocuklar sadece öğrenmek için daha fazla zamana ve çabaya ihtiyaç duymaktadır.
- Öğretmenlerle ve başka ebeveynlerle iletişim halinde olmanız daha farklı bakış açılarına sahip olmanız ve bilgi edinmeniz açısından yararlı olacaktır.
- ÖÖB tanısı alan çocukların eğitimlerinde desteğe ihtiyaç duyduğu, öğrenme yollarının daha farklı olduğu unutulmamalıdır. Bu süreçte ebeveyn desteğine ihtiyaç duymaktadırlar.
- Çocuğunuz yapması gereken işleri siz yapmamaya çalışın. Ona sorumluluk verin.
- Çocuğun ders/etkinlik vb. çalışmalarında sonuçtan çok çabasına odaklanmak ve övgüde bulunmakta fayda vardır.
Ayrıntılı bilgi ve randevu için tıklayınız.
Kaynakça
Aktaş, E. (2011). Çocuklardaki dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve özgül öğrenme güçlüğünün, anne babaların duygusal istismar farkındalığı, istismar potansiyeli ve çocukların kabul/red algısı ile ilişkisi. (Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
Asfuroğlu, B.Ö.&Fidan, S.T. (2016). Özgül Öğrenme Güçlüğü. Osmangazi Tıp Dergisi 38 (Özel Sayı 1): 49-54
Dadandı, P.U. (2015). Özgül öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin benlik kavramlarını açıklamada öz-yeterlik inançlarının ve sosyal becerilerinin rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon
Salman, U., Özdemir,S., SalmanA.B &Özdemir, F. (2016). Özel öğrenme güçlüğü “Disleksi”. FNG & Bilim Tıp Dergisi .2(2):170-176. doi: 10.5606/fng.btd.2016.031
Okul, E.&Demirbağ, T. (2015) Öğrenme güçlüğü ile ilgili bilgilendirme kılavuzu (öğretmen ve aileler için). Ankara: Keçiören Rehberlik ve Araştırma Merkezi
Tan, Y. (2008). Öğrenme Güçlüğü Olan Çocukların Ailelerine Öneriler. www.rehabilitasyon.com adresinden elde edildi.