Kardeş; bizler için çok büyük anlamlar taşır. Hayatımızda bize yoldaş, arkadaş, sırdaş olan kardeşler bizi en yakından tanıyan ve anlayanlar, küçük yaşta bizlere paylaşmayı öğretenlerdir.
Yeni bebek aile için çok büyük heyecan taşır, yeniden anne-baba olmak, yeni sorumluluklar, peki ya kardeşi olacağını bir çocuğa nasıl, ne zaman söylenmeli?
- Bu sorunun cevabı tabi ki çocuğun yaşı ve gelişim özelliklerine göre değişiklik göstermektedir.
- Çocuklarda soyut kavram gelişimi çok erken yaşlarda oluşmadığı için hamilelik biraz ilerledikten sonra çocuğa söylemekte yarar vardır.
- Çocuğa “Bak sen abla/abi olacaksın” şeklinde kendinden büyük beklentilere sokulmamalı onun dışında “kardeşin olacak” denmesi gerekmektedir.
- Bu konuşma abartılarak ya da çocuktan çekinerek değil de, doğal bir yolla yapılmalıdır.
Bu süreçte çocuğun kafasında bir çok soru işareti ve anneden uzaklaşma, sevilmiyor olma gibi kaygıları oluşabilir. Önemli olan bu kaygılardan kurtulması ve kardeşi olmaya hazırlanmasıdır. Çocukların vereceği tepkileri de aslında aile tutumları etkiler. Çocuk sevildiğini bilmeli ve bu sevginin sabit kalacağı konusunda aileye güvenmelidir. Bu süreçte abartılı sevgi ve hediyelerden kaçınmakta yarar vardır, çünkü bebek doğunca en ufak bir ilgi azlığı onun bunu negatif bir şekilde yorumlamasına neden olacaktır.
Bu süreçte:
- Çocuğa kendi resim ve videoları gösterilebilir, onun da doğumunda ailenin ne kadar heyecanlı ve mutlu olduğu anlatılabilir.
- Annenin karnına dokunabilir.
- Onun da bebek olduğu, bebeklerin bakıma muhtaç olduğu anlatılabilir. Aynı zamanda onun büyüdüğü ve kendi kendine yapabildiği aktiviteler övülebilir.
- Çocuk istediği sürece bebeğin eşyalarının seçimine, odasının hazırlanmasına katılabilir.
➢ Çocuğa ait eşyalar onun onayı olmadan bebeğe verilmemelidir. “Bunlar sana küçülmüş galiba artık sana olmuyor, kardeşin giyebilir” denebilir.
Doğum ve sonrası;
• Çocuk o gün okula gönderilmeyebilir.
• Önce anne ile iletişim kurması sağlanmalı.
• Daha sonrasında isterse kardeşini görmeli.
• İnsanlar uyarılmalı, çocuğun yanında bebeğe AŞIRI ilgi gösterilmemeli.
• Kardeşe zarar verecek olursa, çocuk değil davranışa odaklanmalı.
• Kardeşi için “pis o” gibi kötülemeler yapılmamalı.
• Anne bebeği bırakıp, büyük çocuğa ayırabileceği özel zamanlar ayarlamalı.
➢ En önemlisi de kıskançlığı dile getirmektir. Kıskançlık utanılması gereken bir duygu değil, doğal bir duygudur. Çocuğa kıskançlık duygusunu ifade etme şansı verilmelidir. Ortaya çıkan duygulardan biri de öfkedir. Çocuk anneye, bebeğe, babaya, bazen büyükanne ve büyükbabalara öfkeli olabilir. Bu duyguyu fark edip doğru bir şekilde ifade edilmesi sağlanmalıdır. En iyisi bu gibi durumlarda psikolojik destek almaktır.